[ کلمات قصار نهج‌البلاغه ]
[ جلسه هفتم ]
«علم و دانش ميراثی گران بهاست ، و آداب (انسانى) لباسی زيبا و کهنگى ناپذير است، و فکر آيينه صافى است.»
✍ در توضیح فرمایش امام علی [علیه السلام] در جلسات قبل، که فرمودند:علم یک میراث گرانبهاست، باید گفت: که غیر علم هم ممکن است میراث باشد اما میراثی گرانبها نیست.
شاهد بر این کلام امام، اندیشمندان و پژوهشگران هستند که در دوران حیات خود خدمات ارزنده‌ای داشته و آثار گرانبهایی به یادگار گذاشته یا بنیان گذار یک حرکت بزرگ علمی بوده اند که حتی بعد از مرگ آنها سرمنشأ ایجاد ده ها پروژه و ده ها رهآورد ارزنده برای خدمت به دین و دنیای انسان ها شده اند.
چقدر شایسته است که این جمله قصار امام [علیه السلام] را بر تابلویی نگاشته و روبه روی نگاه خود قرار دهیم تا بدانیم که میراث ارزنده از نظر امام چیست؟
درباره آداب که جمع ادب است باید گفت: آداب مصادیق زیادی دارد و یکی دیگر از مصادیق آن ، داشتن اصل و نسب نیک است. به طور مثال در این باره بزرگان گفته اند: اگر قصد ازدواج دارید، با خانواده های شریف وصلت کنید. چرا که شرافت و بزرگی از طریق وراثت قابل انتقال است. شرافت در اصل و نسب تنها یک ادب است و داشتن نسب خوب یک مصداق از آداب است.
در اهمیت و ارزش آداب داشتن، امام صادق [علیه السلام] به یکی از دوستان خود سفارش میکنند که پیام من را به همه شیعیان و علاقمندانم برسانید.
✍حضرت می فرمایند: شما را به تقوای الهی و تلاش برای خدا و راستگویی و امانتداری و خوش رفتاری با همه مسلمانان و غیر مسلمانان دعوت می کنم.
👈نکته زیبا و برجسته در کلام رییس مذهب تشیع امام صادق [علیه السلام] دعوت به خوش‌رفتاری حتی با غیر مسلمانان است.
چرا که همین یک ویژگی پسندیده اگر در هر مسلمان بارز و شاخص باشد، باعث گرایش بسیاری از افراد به سوی دیانت و بندگی خدا می گردد. و این خود یکی از زیباترین شیوه های یاری دین خداست.
امام صادق [علیه السلام] می فرمایند: من از افرادی که این ویژگی های خوب را در خود پرورش دهند مسرور و خوشحال می شوم. چون می گویند: این ها شیعه جعفری هستند. این ها پیرو امامشان هستند، این این آداب را از امام ششمشان دارند. (نقل به مضمون) [۱]
در واقع وقتی یک مسلمان خوب رفتار میکند و خوب صحبت می کند در اصل باعث زینت ائمه و سر بلندی آنهاست.
و با رعایت آداب زیبا و انسانی می توان عطر زیبای های دین را همچون رایحه ای دلپذیر در میان جامعه منتشر نمود.
مصداق بارز خوب صحبت کردن در دوران کنونی با همه ی اقشار جامعه آنهم با هر گرایش اعتقادی و سیاسی، رهبر انقلاب هستند که زبان ملایم و کلام حکیمانه و سعه صدر ایشان همواره کمک کننده و از بین برنده بسیاری از امواج پر تلاطم در هر برهه از زمان بوده است.
درباره فکر و اندیشه که به فرمایش امیر مومنان [علیه السلام] آینه صاف است باید گفت: اگر افراد در یک روز فقط به چند کار و نتیجه آن فکر کنند و بررسی کنند که کدام کار موفقیت آمیز است و به صلاح و چه عواقب و نتایجی به دنبال دارد، هیچگاه هیچ کاری را بدون فکر و اندیشه انجام نمی دهد.
انشاءالله با دیگر کلمه قصار امام علی [علیه‌السلام] در جلسه آینده در خدمت شما هستیم.🙏
منبع:
[۱] کافى، ج ۲، ص ۶۳۵
اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم🌸